အခ်ိုးက် ကိုယ္စားျပုမႈစနစ္ ဘာလဲ ဘယ္လဲ

အခုတေလာ နိုင္ငံေရးေလာကမွာ ေျပာဆိုတြင္က်ယ္ေနတဲ့ စကားလံုး တခုကေတာ့ Proportional Representative system (PR) လို့ ေခၚတဲ့ ပါတီအလိုက္ အခ်ိုးက် အမတ္ေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ေစလြွႊတ္နိုင္တဲ့ စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ့ ပတ္သက္လို့ ျပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ဒီမိုကေရစီ မိတ္ေဆြ ၁၀ ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေန ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပဲြေကာ္မ႐ွင္ ဥကၠ႒ နဲ့ ေတြ့ဆံု တင္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ သလို ေကာ္မ႐ွင္ဥကၠ႒က လြွႊတ္ေတာ္ကို ဆက္ျပီး တင္ျပေပးမယ္လို့ ကတိေပးခဲ့ပါတယ္။

ဒီအတြက္ ဒီစနစ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘာကို ဆိုလိုတယ္၊ ဘယ္နိုင္ငံေတြမွာ က်င့္သံုးေနတယ္၊ ျမန္မာျပည္ မွာ က်င့္သံုးရင္ ဘယ္လို အက်ိုးအျပစ္ျဖစ္နိုင္တယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာထားဖို့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေန သူ့ပါတီရဲ့ လြွႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို ညြွႊန္ၾကားခ်က္ ေပးခဲ့ျပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာနိုင္ငံေရးေလာကမွာ ဒီကိစၥ ဘယ္လို ေရာက္လာသလဲ၊ ဘာအဓိပၸာယ္႐ွိသလဲ၊ ဒီအေၾကာင္းအရာ ေဆြးေနြးရင္ ေနာင္ဘာေတြ ျဖစ္လာနိုင္သလဲ ဆိုတာေတြကို ေဆြးေနြးတင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်ိုးက် စနစ္အေၾကာင္း စျပီး ေျပာခဲ့သူေတြကေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ (အန္အယ္လ္ဒီ) ကေန ထြက္ခြာခဲ့ျပီး အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစု (အန္ဒီအက္ဖ္) ပါတီ ေထာင္ထားတဲ့ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ နဲ့ ေဒါက္တာသန္းျငိမ္းတို့ဆီကေန အစျပုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားမနာတမ္းေျပာရရင္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပဲြတုန္းက သူတို့ပါတီ၀င္အျဖစ္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြ ၀င္ခဲ့ျပီး အမတ္ ျဖစ္ကာမွ အျခားပါတီ ေထာင္သူေထာင္၊ မိခင္ပါတီ ကူးသူကူး၊ တသီးပုဂၢလ ေနသူေန ျဖစ္လာတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ အမတ္ေတြထက္ ပါတီ ၾသဇာ ပို႐ွိတဲ့ ပီအာစနစ္ကို တင္ျပျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းပါျပီ။ ပီအာ စနစ္အေၾကာင္း ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။

လြွႊတ္ေတာ္ေ႐ြးေကာက္ပဲြ စနစ္ေတြနဲ့ ပတ္သက္ရင္ ကမၻာမွာ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္ ၃ မ်ိုး ႐ွိတယ္လို့ သိရပါတယ္။ ပထမ တခုကေတာ့ လက္႐ွိ ျမန္မာနိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့နိုင္ငံ အမ်ားအျပားမွာ က်င့္သံုးေနတဲ့ မဲဆနၵနယ္ေျမ တခုကေန လူပုဂၢိုလ္တဦး စီကို ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္တဲ့ (First Past The Post) စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ တခုကေတာ့ လက္႐ွိ နိုင္ငံေရးပါတီ တခ်ို့ ေျပာေနတဲ့ ပီအာ စနစ္ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိုးက် ကိုယ္စားျပုစနစ္နဲ့ တတိယကေတာ့ ဒီစနစ္ နွစ္မ်ိုးကို ေရာထားတဲ့ MMP စနစ္ ဆိုျပီး ၃ မ်ိုး႐ွိပါတယ္။ ေျပာရရင္ ပီအာစနစ္ သက္သက္ က်င့္သံုးတဲ့ နိုင္ငံရယ္လို့ ကမၻာမွာ မ႐ွိသေလာက္ အလြန္နည္းပါတယ္။ ဒီ စနစ္အေၾကာင္းေတြ အသာထားလို့ လက္႐ွိ အရင္ စစ္အစိုးရက မတရားနည္းေပါင္းစံုသံုးျပီး အတည္ျပုထားတဲ့ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ ေ႐ြးေကာက္ပဲြစနစ္နဲ့ ေကာ္မ႐ွင္အေၾကာင္း အရင္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

အားလံုးသိၾကျပီးျဖစ္တဲ့အတိုင္း လက္႐ွိ ဖဲြ့စည္းပံုအရ လြွႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ျပည္သူက ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္တာ မဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က နာမည္စာရင္းေပးသြင္းတဲ့ တပ္မေတာ္သားအမတ္က ၂၅ ရာခုိင္နႈန္း ဒါမွမဟုတ္ ၄ ပံု ၁ ပံု ပါ၀င္ေနပါတယ္။ တကယ့္တကယ္ ျပန္ဆန္းစစ္လိုက္ရင္ ဒါဟာ တပ္မေတာ္ရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ဆိုတာမ်ိုး မဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ လူပုဂၢိုလ္ တဦးတည္းရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ ဒီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အခ်ိန္မေ႐ြး ထုတ္ပယ္နိုင္သလို အစားထိုး ခန့္အပ္ပိုင္ခြင့္လည္း ႐ွိေနပါတယ္။ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေပါင္း ၂၀၊ ၃၀ က အင္ဒိုနီး႐ွား အာဏာ႐ွင္ ဆူဟာတို လုပ္ခဲ့တဲ့ ပံုစံကို ပံုတူကူးထားတာျဖစ္ျပီး လက္႐ွိ ေခတ္သစ္ အေျခအေနနဲ့ ဘယ္လိုမွ မကိုက္ညီသလို ဘယ္ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံညြွႊန္းနဲ့မွလည္း မကိုက္ညီပါဘူး။

ေနာက္ျပဿနာတခုက ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္နဲ့ အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္ ခဲြျခားထားတဲ့ ျပဿနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္ပံု နည္းစနစ္ ကဲြျပားမႈကေန ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဒီလြွႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ အတူတူပဲ ထားထားတာဟာလည္း အလြန္အဓိပၸာယ္မဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ပံုဆိုင္ရာ ကိစၥ ေတြမွာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပဲြေကာ္မ႐ွင္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္႐ွိ ေ႐ြးေကာက္ပဲြေကာ္မ႐ွင္ဟာ ဘယ္နိုင္ငံေတြနဲ့မွမတူ ေ႐ြးေကာက္ပဲြကို က်င္းပေပးရံုမက နိုင္ငံေရးပါတီ အားလံုးရဲ့ အထက္မွာေနျပီး နုိင္ငံေရးပါတီေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူနိုင္သည္အထိ အာဏာရယူထားတဲ့ အဖဲြ့အစည္းလည္း ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဒီထက္အေရးၾကီးတာ တခုကေတာ့ ဒီ ေကာ္မ႐ွင္ဟာ ပါတီအားလံုးနဲ့ မဲဆနၵ႐ွင္ျပည္သူေတြ ယံုၾကည္ကိုးစားေလာက္တဲ့ သူေတြနဲ့ ဖဲြ့စည္းထားတာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာပါပဲ။

တကယ္ေတာ့ ေျပာရရင္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အထက္ပါကိစၥေတြကို အရင္႐ွင္းရမွာပါ။ လြွႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ျပည္သူေတြ ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပဲ ႐ွိေနဖို့၊ ေ႐ြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မ႐ွင္ဆိုတာဟာ အားလံုး လက္ခံယံုၾကည္နုိင္ေလာက္တဲ့ သူေတြနဲ့ ဖဲြ့စည္းဖို့၊ ေကာ္မ႐ွင္ဟာ ေ႐ြးေကာက္ပဲြက်င္းပေရးကိုပဲ တာ၀န္ယူျပီး ပါတီေတြ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရပ္တည္ဖို့ စတာေတြဟာ အဓိကက် အေရးလည္းၾကီးတဲ့ ျပဿနာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါတင္မက တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ ပိုျပီးထြန္းကားလာေအာင္ သမၼတ ကို မဲဆနၵ႐ွင္ေတြ တုိက္ရိုက္မဲေပး စနစ္နဲ့ ေ႐ြးခ်ယ္တာ၊ ျမို့ေတာ္ၾကီးေတြရဲ့ ျမို့ေတာ္၀န္ေတြကို တိုက္ရိုက္ မဲေပးေ႐ြးခ်ယ္ေစတာ စတဲ့ ဒီမိုကေရစီ တိုးတက္ျမင့္မားေရး ျပည္သူေတြရဲ့ ဆနၵေတြနဲ့ အညီ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတာေတြကို အေကာင္အထည္္ေဖာ္ဖို့ လိုအပ္ေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ့မွာေတာ့ အန္ဒီအက္ဖ္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ့ ပါတီ တခ်ို့ဟာ တုိင္းျပည္ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရး၊ ျပည္သူ့ဆနၵကို ပိုမိုအေလးထားေရး ဆုိတာထက္ ကိုယ့္တပါတီစီရဲ့ အက်ိုးစီးပြားအတြက္ပဲ ၾကည့္ျပီး မေယာင္ရာ ဆီလူးတဲ့ ပီအာစနစ္ က်င့္သံုးေရးကို တင္ျပလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ တင္ျပခ်က္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးမွာ အေနွာင့္အယွက္္ ျဖစ္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က လြွႊတ္ေတာ္အဆင့္ဆင့္ရဲ့ ၂၅ ရာခုိင္နႈန္းကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ကိစၥ၊ ဘယ္သူကမွ လက္မခံနိုင္တဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မ႐ွင္ကိစၥ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြ အားလံုးအထက္ကေနျပီး ကိုယ္ပိုင္တရားရံုးသဖြယ္ ျပုမူေနနိုင္တဲ့ ေကာ္မ႐ွင္ ဥပေဒ ကိစၥေတြကေန လမ္းလဲြကို ေရာက္သြားေစနိုင္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။