လက္ရွိအစိုးရအျဖစ္ အာဏာရထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု
ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ့ၿဖိဳးေရးပါတီသည္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ျပည္လုံး
ကၽြတ္အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၌ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္အမတ္ေလာင္းမ်ားအား
ရရွိသည့္မဲအေရအတြက္ အေပၚ ရာခိုင္ ႏွုန္း အရ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ျဖင့္
လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအားေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ရန္ စိတ္ဝင္စားေနပုံရ သည္ဟု ဆိုသည္။
နည္းေဟာင္းအတိုင္း Winner take all လမ္းစဥ္ကိုသာ သြားမည္ဆိုပါက
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီကို လုံး၀ယွဥ္နိုင္မည္မဟုတ္ ဟု
ယုံၾကည္ထားေသာေၾကာင့္ လည္းျဖစ္နိုင္ ေၾကာင္း သုံးသပ္သူမ်ားရွိေနပါသည္။
Winner take all လမ္းစဥ္သည္ ဥပမာ -(က) ၿမိဳ႕၌ယွဥ္ၿပိဳင္သူ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ႏွစ္ေယာက္အနက္ တေယာက္ မွာ ေထာက္ခံမဲ ၅၁ ရာခိုင္ႏွုန္း တေယာက္မွာမူ ေထာက္ခံမဲ ၄၉ ရာခိုင္ႏွုန္း ရရွိပါက ၅၁ ရာခိုင္ႏွုန္း ရရွိ သည့္ပုဂၢိဳလ္က လုံး၀ေအာင္နိုင္ျဖစ္၏။ ၄၉ ရာခိုင္ႏွုန္း ရရွိသူက လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေရာက္ရွိလာနိုင္ျခင္း လုံး၀မရွိ ေတာ့ေပ။
PR (Proportional Representation) ေခၚ အခ်ိဳးက စနစ္အား အသုံးျပဳမည္ဆိုပါက - ဥပမာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၁၀ ဦး အလိုရွိၿပီး ယွဥ္ၿပိဳင္ပါတီ ၅ ပါတီ ။ ပါတီတခုက ၅၀% ၊ က်န္ပါတီ ႏွစ္ခုအနက္ တခုက ၃၀% ၊ ၂၀% ျဖင့္ ေထာက္ခံ မဲမ်ားရရွိလၽွင္ - ၅၀% ျဖင့္ေထာက္ခံမဲရရွိသည့္ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး၊ ၃၀% ခိုင္ႏွုန္းရရွိသည့္ ပါတီက ၃ ဦး၊ ၂၀ % ခိုင္ႏွုန္းရရွိသည့္ပါတီက ၂ ေယာက္ - စသျဖင့္ ေအာင္နိုင္သူမ်ားအားသတ္မွတ္ရမည္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိအစိုးရေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳသည့္ NGO အဖြဲ႕အစည္းဟု လူသိမ်ားသည့္ ျမန္မာအီးဂရက္ Myanmar Egress က ကမကထ ျပဳၿပီး ေမ ၂၄ ရက္မွ ဂၽြန္ ၂၇ အထိ နိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာသင္တန္းတရပ္ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ သင္တန္း၌ အေနာက္တိုင္းသား ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ Larry Diamond မွ ေရြးေကာက္ဆိုင္ရာ PR စနစ္အား ဦးစားေပး ရွင္းလင္းပို႔ခ်သြားေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ သင္တန္း၌ သင္တန္းသားမ်ားမွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနိုင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ႏွင့္ ျပင္ပေလ့လာသူ ၅ ဦး ပါဝင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိအစိုးရမွ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဆီသို႔လွမ္းေနသည့္ေျခလွမ္းအေပၚ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာစရာ ျဖစ္ေစ ေၾကာင္း တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းမ်ားက ေျပာပါသည္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးမွ ေဒါက္တာေရႊခါးက - အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အဆင့္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အဆင့္တြင္ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ တစုံတရာေဝဖန္ဆုံးျဖတ္မွုမ်ားမလုပ္နိုင္ေသးေသာ္လည္း ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ တြင္မူအနည္းဆုံး ႏွစ္ႀကိမ္ႏွစ္ခါ စဥ္းစားၿပီးမွဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်သင့္သည္ဟုဆို၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ PR (Proportional Representation) စနစ္သည္ ျပင္ပပါတီ (ဇာတိပါတီမဟုတ္သည့္ NLD, USDP, NDF , ..ect ) မွ အမတ္မ်ား က ဝင္ေရာက္လာနိုင္သျဖင့္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္အတြင္း (ေဒသတြင္းပါတီမ်ား) တိုင္းရင္း သားကိုယ္စားျပဳပါတီမ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္အမတ္ေနရာမ်ားဆုံးရွုံးသြားေစနိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ျပည္လုံးကၽြတ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၌ PR (Proportional Representation) စနစ္အသုံးျပဳေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းဆုံးျဖတ္မည္ မဆုံးျဖတ္မည္ ဟူသည္ကိုေတာ့ မသိနိုင္ေသးေပ။
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္၂၀၀၈ နားဂစ္ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္ရွင္၏ တာဝန္မ်ားအနက္ ပုဒ္မ ၃၉၉ (စ) ၌ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ သို႔မဟုတ္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဆိုင္ရာ နည္းဥပေဒမ်ားကို ဤဖြဲ႕စည္း ပုံအေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လည္းေကာင္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား၊ ညႊန္ၾကားခ်က္စသည္မ်ား ကို သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ား ႏွင့္ အညီလည္းေကာင္း ထုတ္ျပန္ျခင္း - စသည့္တို႔ ပါရွိေသာေၾကာင့္ PR စနစ္အတြက္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအျပည့္အ၀ ရရွိေကာင္း ရရွိနိုင္ေပးလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္လက္ရွိတြင္ အစိုးရျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ျဖစ္ေစ တစုံတရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မခ်ေသးေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနီးကပ္လာမွ ေရးဆြဲဆုံးျဖတ္မည္လည္း ျဖစ္နိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ထပ္မံေရးဆြဲလာသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္က ေထာက္ခံ ေပးရမည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ကန႔္ကြက္ဟန႔္တားမွုအားလည္းလုပ္နိုင္ပါသည္။
တိုင္းရင္းသား နိုင္ငံေရးပါတီဝင္ ပုဂၢိဳလ္တဦးက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အေျခအေန ကြာျခား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားသည္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီကို အဓိက ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ရ ၿပီး ၂၀၁၅ မွာမူ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ႏွင့္ အဓိက ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည္။ NLD တြင္ နိုင္ငံေက်ာ္ ကမၻာေက်ာ္ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရွိေနျခင္း၊ လူအင္အားအျပင္ ေငြေၾကးအင္ အားေတာင့္တင္းျခင္းတို႔ ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားပါတီအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ မည္သို႔မည္ပုံ လက္တြဲမည္ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး နားလည္မွုျပဳသင့္သည္။
သၽွမ္း ဒီမိုကေရစီအစည္းအ႐ုံး (SDU) အတြင္းေရးမွူး စိုင္းဝမ္းဆိုင္ က - လက္ရွိတြင္ NLD အေနျဖင့္ ဂ်ာမနီ နိုင္ငံကဲ့သို႔ က်င့္သုံးသင့္ေၾကာင္း၊ ဂ်ာမနီတြင္ ခရစ္ယန္ ဒီမိုကရက္တစ္အစည္းအ႐ုံး(Christian Democratic Union-CDU) ပါတီႀကီးက မဟာမိတ္ပါတီျဖစ္သည့္ (Christian Social Union-CSU) ပါတီ ရွိသည့္ ဘာေဗရီးယား (Bavaria) ျပည္နယ္၌ လုံး၀သြားေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမျပဳေပ။
ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ NLD လည္း သၽွမ္းတိုင္းရင္းဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ SNLD ကဲ့သို႔ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသား ဒီမိုက ရက္တစ္ပါတီမ်ားႏွင့္ မဟာမိတ္ျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ မဟာမိတ္ပါတီမ်ားအားေကာင္းသည့္ တိုင္းရင္း သား နယ္ေျမမ်ား၌ ယွဥ္ၿပိဳင္မွုအခ်ိဳ႕ေရွာင္ရွားေပးသင့္ေၾကာင္း သို႔မွသာ အနာဂတ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ ေရးအတြက္ စည္းလုံးမွုတခု ျဖစ္ေစသာမက အဘက္ဘက္ပါဝင္လာေစေရးအတြက္လည္း ျဖစ္ေစမည္ျဖစ္ပါ သည္။
PR (Proportional Representation)စနစ္ကို ဥေရာပ နိုင္ငံအမ်ားအျပား၌ ေခတ္စားေနၾကပါသည္။ ျမန္မာ့အိမ္နီး ခ်င္း ထိုင္းနိုင္ငံမွာမူ တဦးခ်င္းယွဥ္ၿပိဳင္အနိုင္ရသည့္စနစ္အျပင္ PR စနစ္လည္း ပူးတြဲ က်င့္သုံးသည္။